Stress les(s)

Is het niet gek? Op allerlei terreinen nemen we maatregelen om dreigende risico’s te voorkomen, zoals het poetsen van onze tanden tegen gaatjes of de veiligheidsnormen aan kerstversiering vanwege brandpreventie. Maar als het gaat om uitval door stress of disbalans van medewerkers wordt er vaak pas ingegrepen als het probleem al volop aanwezig is. En dat terwijl stress beroepsziekte nummer 1 is en organisaties geld kost, veel geld.

De feiten
De cijfers liegen er niet om: Eén op de drie medewerkers geeft aan in meer of mindere mate last te hebben van stress. 36% van het werk gerelateerde ziekteverzuim ontstaat door werkstress, dat zijn 7.555.000 verzuimdagen en dat kost werkgevers jaarlijks 1,8 miljard euro (bron TNO). Volgens de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) zal het stressprobleem bovendien de komende jaren nog veel groter worden.

Des te verbazingwekkender is het dat veel organisaties pas wat doen als een medewerker al dusdanige klachten heeft dat hij of zij ziek thuis dreigt te raken of al ziek thuis zit. Dat is zoiets als op de verpakking van kinderspeelgoed zetten ‘stop maar lekker in de mond en als het problemen oplevert, dan zoeken we tegen die tijd wel naar een oplossing’…

In deze snelle maatschappij ligt de lat hoog en zijn vele prikkels. Het risico om in de waan van de dag en op de automatische piloot te leven en daarmee steeds verder van jezelf weg te raken is enorm groot. Een uitstekende voedingsbodem voor stress en disbalans.

Stresspreventie
Een gegeven is dat organisaties veelal de lasten dragen van stress en disbalans, ongeacht of ze door werk, privé of een combinatie van beide zijn ontstaan. Gegeven de hoge kosten die met uitval door stress gemoeid zijn, hebben organisaties er dus veel baat bij om in vroeg stadium iets te doen. Niet alleen pas handelen als het probleem er is, maar óók handelen om te voorkomen dat een probleem ontstaat. Stresspreventie dus. Maar hoe doe je dat?

Bij stresspreventie gaat het in mijn optiek om vier pijlers:

1. Medewerkers goed informeren over stress: wat is het en wat zijn de gevolgen ervan

2. Het zelfbewustzijn van medewerkers vergroten

3. Medewerkers tools geven die ze in kunnen zetten als ze stress-signalen waarnemen

4. Toepassing in de dagelijkse praktijk: veel oefenen én elkaar ondersteunen

Deze vier pijlers versterken elkaar en je kunt ze niet los zien van elkaar. Toch is er één pijler die allesbepalend is als het daadwerkelijk gaat om het succesvol aanpakken van uitval door stress: het vergroten van het zelfbewustzijn van medewerkers. Je kunt medewerkers nog zoveel leren over stress en hen tools geven die ze in de dagelijkse praktijk kunnen toepassen, maar als ze zich niet bewust zijn van hun eigen gedrag én niet echt voelen wat zij nodig hebben, dan zullen ze in praktijk weinig met de verkregen kennis en informatie doen.

Zelfbewuste medewerkers
Bij het vergroten van het zelfbewustzijn van medewerkers gaat het erom hen bewust te maken van hun eigen stress-signalen en hen te confronteren met hun eigen stress-gedrag. Maar net zo belangrijk is het vergroten van hun zelfbewustzijn in het algemeen is. Het gaat dan om vragen als: Wat is goed voor mij? Wat wil ik? Wat heb ik nodig om goed voor mezelf te zorgen? En welke keuzes horen daarbij?

Zelfbewuste medewerkers zorgen beter voor zichzelf, zijn effectiever en weten de juiste prioriteiten te stellen. Dat levert ze niet alleen meer energie, productiviteit en leef- en werkplezier op, ze zijn daarnaast ook gezonder en hebben minder last van stress en disbalans. Zelfbewuste medewerkers zullen bovendien bijdragen aan een cultuur waarin medewerkers oog hebben voor elkaars welzijn en elkaar ondersteunen, helpen en corrigeren als het gaat om werkdruk en disbalans. Een sneeuwbaleffect dus!
Kortom: stresspreventie door het zelfbewustzijn van medewerkers te vergroten bespaart organisaties veel geld!